Present Perfect

A teraz zajmiemy się powtórzeniem czasu, który znajduje się na pograniczu przeszłości i teraźniejszości. Mowa tu o czasie Present Perfect, występującym w wersji prostej oraz ciągłej.

Ten czas przeszły ma związek z teraźniejszością, ponieważ skutki czynności przeszłych obserwujemy w momencie mówienia. Brzmi nieco skomplikowanie? Bez obaw, wyjaśnimy wszystko w kolejnych częściach tej lekcji.

Obejrzyjmy najpierw film i przypomnijmy sobie szyk zdania twierdzącego, przeczącego i pytającego w czasie Present Perfect.

Budowa zdania twierdzącego

podmiot + have/has + czasownik w trzeciej formie + reszta zdania

Przykład

She has just made us some tea. [Ona właśnie zrobiła nam herbatę.]

Budowa zdania pytającego

have/has + podmiot + czasownik w trzeciej formie + reszta zdania

Przykłady

Have you been to the doctor yet? [Czy byłaś już u lekarza?]

Have you ever been to Morocco? [Czy kiedykolwiek byłaś w Maroko?]

Budowa zdania przeczącego

podmiot + have/has + not + czasownik w trzeciej formie + reszta zdania

Przykłady

I haven’t seen her in a very long time. [Nie widziałam jej bardzo długi czas.]

He hasn’t spoken to me yet. [On się jeszcze do mnie nie odezwał.]

Słowa charakterystyczne, które najczęściej stosuje się w zdaniach w czasie Present Perfect Simple, to właśnie – already/just, nigdy – never, kiedykolwiek – ever, przez (jakiś czas) – for, od (jakiegoś czasu) – since, przedtem – before, jeszcze – yet.

Pamiętajmy jednak, że niektóre z tych wyrażeń używamy tylko w zdaniach twierdzących (np. already, just), inne tylko w pytaniach (np. ever), a jeszcze inne w zdaniach przeczących (np. yet). W zależności od typu zdania, ich miejsce również się zmienia, bo np. already czy just postawimy pomiędzy have/has a czasownikiem w III formie, a before, czy yet na końcu zdania. Spójrzmy na przykłady:

• I have already/just received a wedding invitation from my friends. [Właśnie otrzymałam zaproszenie na ślub od moich przyjaciół.]
• Has Tom ever been to America? [Czy Tomek kiedykolwiek był w Ameryce?]
• We have known each other for many years. [Znamy się od wielu lat.]
• They have been friends since their childhood. [Są przyjaciółmi od dzieciństwa.]
• Has Bruno cleaned his room yet? [Czy Bruno posprzątał już swój pokój?]
• My mother has not eaten prawns before. [Moja mama nigdy wcześniej nie jadła krewetek.]

Jeśli chodzi o słowo “nigdy” – never, to pamiętajmy, że w języku angielskim obowiązuje zasada pojedynczego przeczenia.

Pamiętasz co to znaczy? Poniższy przykład przypomni Ci tę zasadę:

Przykład: Nigdy się nie spotkaliśmy.

W polskiej wersji tego zdania zauważymy dwa przeczenia: nigdy oraz nie (spotkaliśmy), natomiast w angielskim tłumaczeniu może wystąpić tylko jedna konstrukcja przecząca, czyli:

• We have never met. – jedno słowo przeczące (never), a forma zdania twierdzącego.

lub:

• We have not met. / We haven’t met. – jedna konstrukcja przecząca (have not/haven’t) z zachowaniem zasady budowania zdania przeczącego.

Dzieje się tak ponieważ w języku angielskim NIE MOŻNA ZASTOSOWAĆ PODWÓJNEGO PRZECZENIA, czyli błędem jest forma: We haven’t never met!

A skoro już mowa o konstrukcji zdań w czasie Present Perfect, to warto poświęcić chwilę na przypomnienie sobie nieregularnych form podstawowych czasowników angielskich, takich jak:

I forma (present)	II forma (simple past)	III forma past participle	I forma (present)	II forma (simple past)	III forma (past participle)
be	was/were	been	become	became	become
begin	began	begun	break	broke	broken
bring	brought	brought	build	built	built
buy	bought	bought
catch	caught	caught	choose	chose	chosen
come	came	come	cost	cost	cost
cut	cut	cut
do	did	done	dream	dreamt	dreamt
drink	drank	drunk	drive	drove	driven
eat	ate	eaten
fall	fell	fallen	feel	felt	felt
find	found	found	forget	forgot	forgotten
forgive	forgave	forgiven
get	got	got	give	gave	given
go	went	gone	grow	grew	grown
have	had	had	hear	heard	heard
hit	hit	hit	hold	held	held
hurt	hurt	hurt
keep	kept	kept	know	knew	known
learn	learnt	learnt	leave	left	left
let	let	let	lie	lay	lain
lose	lost	lost
make	made	made	mean	meant	meant
meet	met	met
pay	paid	paid	put	put	put
read	read	read	ride	rode	ridden
run	ran	run
say	said	said	see	saw	seen
sell	sold	sold	send	sent	sent
sing	sang	sung	sleep	slept	slept
speak	spoke	spoken	stand	stood	stood
steal	stole	stolen	swim	swam	swum
take	took	taken	teach	taught	taught
tell	told	told	think	thought	thought
wake	woke	woken	wear	wore	worn
win	won	won	write	wrote	written

Present Perfect – jak go używać?

Film, który mogliśmy obejrzeć na początku tej lekcji, przedstawiał 4 sytuacje, w których najczęściej stosuje się czas Present Perfect Simple, przypomnijmy je sobie:

1. do wyrażania skutków danej czynności w teraźniejszości:
   • He has made breakfast for the whole family. [On zrobił śniadanie dla całej rodziny.]

2. do opisywania czynności, które wydarzyły się dosłownie przed chwilą:
   • I have just left the supermarket. [Właśnie wyszłam z supermarketu.]

3. mówiąc o doświadczeniach życiowych:
   • I have never been to Rihanna’s concert before. [Nigdy wcześniej nie byłam na koncercie Riany.]

4. kiedy chcemy podkreślić od kiedy coś trwa i, że trwa aż do teraz:
   • My friend hasn’t played basketball for 5 years. [Mój przyjaciel nie gra w koszykówkę od 5 lat.]
   • My friend hasn’t played basketball since 2017. [Mój przyjaciel nie gra w koszykówkę od roku 2017.]