Rzeczowniki angielskie – angielski od podstaw

Angielskie rzeczowniki English nouns to części mowy używane do nazywania osób, rzeczy, zwierząt, roślin, miejsc, zjawisk czy pojęć abstrakcyjnych itd., które odpowiadają na pytania „kto?” lub „co?”. W zależności od rodzaju rzeczowniki w języku angielskim mogą mieć tylko liczbę pojedynczą (np. uncountable nouns, czyli niepoliczalne) lub zarówno pojedynczą, jak i mnogą (np. common nouns, czyli rzeczowniki pospolite).

English nouns – podział

Rzeczowniki angielskie English nouns możemy podzielić na następujące grupy:

rzeczowniki własne, czyli proper nouns, które oznaczają konkretną osobę (np. Frank, Egyptians), miejsce (np. England, the USA), miesiąc (np. June, March), dzień tygodnia (np. Tuesday, Sunday), święto (np. Easter, Christmas), język (np. Arabic, Japanese), a które piszemy zawsze dużą literą,
rzeczowniki pospolite, czyli common nouns, które oznaczają pewne typy osób (np. a girl – dziewczynka, a sailor – żeglarz), miejsc (np. a city – miasto, a river – rzeka) czy rzeczy (np. a building – budynek, a gym – siłownia) itp., a których nazwy piszemy małą literą.

Podział rzeczowników pospolitych

Rzeczowniki pospolite (common nouns) mogą być:

policzalne (countable) – możemy je policzyć (one boy, two boys, three boys), mają one zarówno liczbę pojedynczą, jak i mnogą (a boy – boys); w liczbie pojedynczej możemy przed nimi postawić przedimek nieokreślony a (w przypadku rzeczowników zaczynających się na spółgłoskę, czyli a boy, a cat, a dog, a flake, itd.), an (gdy rzeczownik rozpoczyna się na samogłoskę, czyli an egg, an umbrella, an apple) lub przedimek określony the (np. the boy over there – ten tam chłopiec);
niepoliczalne (uncountable) – nie da się ich policzyć oddzielnie na sztuki, tylko trzeba je przeliczyć na określone miary lub wagi. Zazwyczaj nie występują w liczbie mnogiej, zaliczamy do nich np.:

wyrazy i pojęcia abstrakcyjne, np. love – miłość, education – edukacja, courage – odwaga,
aktywności, np.: swimming – pływanie, farming – rolnictwo, sunbathing – opalanie,
kierunki studiów i dziedziny nauki, np.: medicine – medycyna, law – prawo, archeology – archeologia,
żywność, np.: corn – kukurydza, fish – ryba, jam – dżem,
napoje i płyny, np.: wine – wino, oil – oliwa, petrol – benzyna,
gazy, np.: air – powietrze, oxygen – tlen, carbon dioxide – dwutlenek węgla,
materiały, np.: silk – jedwab, leather – skóra, wood – drewno,
siły natury, np.: wind – wiatr, cold – chłód, weather – pogoda,
cząsteczki, np.: dust – kurz, sand – piasek, pollen – pyłek kwiatowy.

English nouns – forma

Rzeczowniki angielskie English nouns w swojej formie podstawowej nie odmieniają się przez przypadki. Mogą jednak przyjmować też drugą formę, którą nazywamy possessive form, czyli dzierżawczą – określającą posiadanie (czyje? co?). Wówczas do osób i stworzeń żywych stosujemy tzw. dopełniacz saksoński Saxon Genitive, tj. apostrof ‘(s). Aby utworzyć formę dzierżawczą od rzeczownika:

w liczbie pojedynczej należy dodać ‘s według wzoru: John’s friend – przyjaciel Jana, my sister’s daughter – córka mojej siostry, James’s Park – Park św. Jakuba,
w liczbie mnogiej należy dodać sam apostrof ‘ po wyrazie w l. mn.: boys’ toys – zabawki chłopców, girls’ books – książki dziewczynek. W przypadku rzeczowników z nieregularną l. mn. należy postępować jak z rzeczownikami w l. poj., czyli poprzez ‘s (women’s dresses – suknie kobiet, children’s parents – rodzice dzieci),
złożonego z kilku elementówto ‘s dodajemy do ostatniego elementu składowego wyrażenia, np. ciotka Marysi oraz Ani – Mary and Ann’s aunt, panowanie Elżbiety Drugiej – Elizabeth the Second’s reign,

Natomiast zazwyczaj do rzeczowników nieżywotnych stosujemy wyrażenie the… of , czyli the leg of the table – noga od stołu, the power of engine – moc silnika, itp.

English nouns – liczba mnoga

Rzeczowniki policzalne (countable nouns) w większości przypadków tworzą liczbę mnogą w sposób regularny, czyli poprzez dodanie do wyrazu w liczbie pojedynczej końcówki -(e)s w następujący sposób:

jeżeli rzeczownik kończy się na spółgłoskę, to wystarczy dodać do niego -s, np.: a cap – caps, a book – books, a mill – mills,
jeżeli rzeczownik kończy się na spółgłoskę syczącą -ss, -x, sh, -ch, to należy dodać do niego -es, np.: a kiss – kisses, a box – boxes, a bush – bushes, a church – churches,
jeżeli rzeczownik kończy się na samogłoskę –o, to dodajemy do niego -es, np.: a potato – potatoes, a tomato – tomatoes,
jeżeli rzeczownik kończy się na samogłoskę –e, to dodajemy do niego tylko -s, np.: a rose – roses, a garage – garages,
jeżeli rzeczownik kończy się na -y, przed którym jest samogłoska, to dodajemy do niego tylko -s, jak w przypadku a toy – toys; natomiast jeśli przed -y jest spółgłoska, to y zamienia się na i, a następnie dodajemy -es, jak w a family – families czy a story – stories,
jeżeli rzeczownik kończy się na f lub fe, to zamieniamy je najpierw na v, a dopiero potem dodajemy –es-, np.: a calf – calves, a knife – knives; wyjątki to: cliff – cliffs, roof – roofs, chief – chiefs.

Liczba mnoga nieregularna

Pewna grupa rzeczowników policzalnych (countable nouns) posiada liczbę mnogą nieregularną, której trzeba nauczyć się na pamięć, jak np.:

a woman – women (kobieta – kobiety)
a man – men (mężczyzna – mężczyźni)
a child – children (dziecko – dzieci)
a mouse – mice – (mysz – myszy)
a goose – geese (gęś – gęsi)
a foot – feet (stopa – stopy)
a tooth – teeth (ząb – zęby)
an ox – oxen (wół – woły),
a sheep – sheep (owca – owce)
a deer – deer (sarna – sarny).