6 grudnia stanowi bez wątpienia ulubiony dzień roku dla wielu z nas, szczególnie najmłodszych. To w końcu wtedy przypadają wyczekiwane przez wszystkich Dzień św. Mikołaja! Z samego rana dzieci otrzymują wymarzone prezenty, w powietrzu czuć atmosferę nadchodzących świąt Bożego Narodzenia – mikołajek trudno nie kochać!
A jaka jest historia tego święta i legenda z nim związana? Jak mikołajki obchodzi się w Polsce, a czego mogą oczekiwać dzieci w innych krajach? Jeżeli jesteście ciekawi, koniecznie czytajcie dalej!
Spis treści:
Kim był św. Mikołaj z Miry?
O historycznym św. Mikołaju tak naprawdę niewiele wiadomo. Najstarsze przekazy o jego osobie pochodzą z VI wieku – nie ma wcześniejszych dokumentów, które potwierdzałyby istnienie tej postaci. Prawdopodobnie żył on na przełomie III i IV wieku i był biskupem Miry w Licji. Dziś jest świętym katolickim i prawosławnym.
Legendy o św. Mikołaju
O wiele bogatsze są same legendy o św. Mikołaju. Tych z pewnością nie brakuje i zapewne każdy z nas choć raz się z nimi zetknął. Święty Mikołaj z legend to przede wszystkim postać kojarząca się z cudami i pomocą biednym oraz potrzebującym.
Legenda o trzech córkach
Jedną z legend przedstawiających postać św. Mikołaja jest ta o trzech córkach. Po raz pierwszy pojawiła się ona w IX w. w żywocie autorstwa archimandryty Michała.
Mikołaj, jeszcze zanim został biskupem, miał według legendy bogatego, chciwego sąsiada, naśmiewającego się z jego pobożności. Mężczyzna ten został ukarany przez Boga i stracił swoje bogactwo. Pozbawiony środków, zamierzał sprzedać swoje trzy córki, nie mogąc zapewnić im posagu i wydać za mąż. Mikołaj nie chciał do tego dopuścić. Co zrobił?
Co noc potajemnie wrzucał przez okno pieniądze przeznaczone na posag dla każdej z córek sąsiada. Po dwóch weselach mężczyzna postanowił odkryć, skąd biorą się tajemnicze podarunki. Wyobraźcie sobie jego zdziwienie, gdy okazało się, że jego dobroczyńca to wyśmiewany przez niego Mikołaj!
To wydarzenie sprawiło, że sąsiad postanowił się nawrócić i od tej pory żył zgodnie z przykazaniami.
Co ma św. Mikołaj do coca-coli?
Każdy zna wizerunek Świętego Mikołaja. To starszy pan z długą białą brodą, w czerwonym kombinezonie i z czapką zakończoną białym pomponikiem.
Ale skąd wziął się ten tak doskonale znany w popkulturze wizerunek? Wbrew pozorom nie ma on długiej historii.
A zaczyna się ona wraz z… reklamą Coca-Coli.
Święty Mikołaj, którego znamy wszyscy, został stworzony w 1930 roku przez Freda Minzena. Rok później, w 1931 r., amerykański artysta Huddon Sundblom wykonał dla koncernu ilustracje z jowialnym staruszkiem w czerwonym kombinezonie.
Do teraz wielu osobom początek okresu świątecznego kojarzy się z pełną gazowanego napoju ciężarówką i Świętym Mikołajem. Pojawiła się nowa reklama Coca-Coli? To znaczy, że idą Święta!
Jak Święty Mikołaj wygląda tradycyjnie?
Tradycyjnie św. Mikołaja przedstawia się nieco inaczej. Staruszek zamiast czerwonej czapki nosi mitrę i jest ubrany w strój biskupi. Do tego w rękach trzyma pastorał, worek z prezentami i rózgi przeznaczone dla niegrzecznych dzieci.
6 grudnia: prezenty, prezenty i jeszcze raz prezenty
Obecnie Mikołajki kojarzą się głównie z prezentami. To na nie z niecierpliwością czekają najmłodsi. Jeszcze długo przed 6 grudnia przygotowują listy do Świętego Mikołaja, w których zapisują swoje prezentowe życzenia.
W tradycji utarło się, że jedynie grzeczne dzieci te prezenty otrzymają. A co dla dzieci, które w danym roku nie zachowywały się, jak należy? Oczywiście: rózga. Na szczęście dziś taka niespodzianka raczej się nie zdarza i wszystkie dzieci mogą cieszyć się mikołajkami.
Pomysły na prezent mikołajkowy
Wciąż szukacie idealnego mikołajkowego prezentu? Mamy coś dla Was. Jeśli chcecie połączyć przyjemne z pożytecznym i sprezentować najbliższej osobie kurs językowy, zajrzyjcie do oferty naszej szkoły. Angielski, niemiecki, hiszpański – każdy znajdzie coś dla siebie.
Mikołajki w szkołach i przedszkolach
Mikołajki są chętnie obchodzone przez dzieci także w szkołach i przedszkolach. Często przed 6 grudnia organizuje się losowanie. Każdy uczeń dostaje karteczkę z imieniem osoby, której sprawi prezent. Najczęściej ustalana jest także maksymalna wartość prezentu, aby nie powstawały pomiędzy nimi dysproporcje. Choć nadawca prezentu powinien zostać niespodzianką aż do końca, nierzadko wszystko wiadomo już po kilku minutach od losowania.
6 grudnia w innych krajach
Mikołajki obchodzi się na całym świecie. Jak świętują je dzieci i dorośli w innych krajach?
Niemcy
W Niemczech, tak jak w Polsce, św. Mikołaj przychodzi w nocy z 5 na 6 grudnia. Prezenty magicznie pojawiają się w przygotowanych i wystawionych przed dom przez najmłodszych butach lub mikołajowych skarpetach.
W Bawarii i Austrii postaci Świętego Mikołaja towarzyszy jego nieco bardziej przerażający odpowiednik – Krampus. Jest on swego rodzaju diabłem pod postacią pół kozy, pół demona. Jego święto przypada na 5 grudnia i nazywa się Krampusnacht, czyli Noc Krampusa.
Jakie jest zadanie Krampusa? Otóż karze on niegrzeczne dzieci za ich zachowanie.
Niderlandy
W Niderlandach Sinterklaas, w przeciwieństwie do polskich mikołajek, obchodzi się 5 grudnia. Dzieci zajadają się wtedy czekoladowymi literami (chocoladeletters) i bułeczkami w kształcie ludzików z rodzynkowymi oczami (deegmannetjes).
Skąd przybywa holenderski Święty Mikołaj? Z Hiszpanii! Według tradycji przypływa stamtąd statkiem parowym w towarzystwie Czarnych Piotrusiów (Zwarte Pieten) i białego konia (Schimmel).
Święty Mikołaj przemieszcza się trasą wodną z miasta do miasta wraz z wielką księgą, w której ma listę niegrzecznych dzieci. Przeważnie jednak okazuje się, że w danej miejscowości nie ma żadnych urwisów. Całe wydarzenie jest transmitowane przez telewizję.
Finlandia
Nie od dziś wiadomo, że to właśnie w Laponii ma stacjonować Święty Mikołaj. Co roku wielu turystów wybiera się do Finlandii, żeby na własne oczy zobaczyć magiczną wioskę św. Mikołaja, czyli Rovaniemi.
Niewielu jednak wie, że 6 grudnia Finowie obchodzą swoje własne, szczególne święto – Dzień Niepodległości. Upamiętnia on Fińską Deklarację Niepodległości z 1917 roku, kiedy to Finlandia uniezależniła się od Imperium Rosyjskiego.
Dziś ten dzień kojarzy się z koncertami, ceremoniami i dekoracjami w kolorze niebieskości i bieli. W oknach domu pojawiają się też dwie świeczki, a w Pałacu Prezydenckim odbywa się transmitowany w telewizji bal.
Hiszpania i Włochy
Ani w Hiszpanii, ani we Włoszech dzieci nie mogą oczekiwać mikołajkowych prezentów 6 grudnia. Może to dlatego, że Święty Mikołaj wyrusza w podróż do Niderlandów?
Zamiast 6 grudnia prezentów można oczekiwać miesiąc później – 6 stycznia, w Święto Trzech Króli. W Hiszpanii to właśnie oni przynoszą podarki. Niegrzeczne dzieci otrzymują z kolei grudkę cukru przypominającą węgiel, tzw. un trozo de carbón.
We Włoszech prezenty przynosi wiedźma o imieniu Belfana. Jej wygląd nie jest jednak szczególnie zachęcający. To staruszka o długim, zakrzywionym nosie, w łachmanach i z chustą na głowie. A do tego lata na miotle! Na stole pozostawia się dla niej pomarańcze, mandarynki, czy kieliszek wina, a w zamian za to można liczyć na prezenty. Dla niegrzecznych Belfana ma pod ręką cebulę, czosnek lub węgiel (dziś jest to zabarwiony cukier).
Mikołajki w językach świata
Skoro mikołajki można znaleźć na całym świecie, to nazwa święta musi mieć swoje odpowiedniki również w innych językach. Poniżej znajdziecie niektóre z nich.
- język angielski – Saint Nicholas Day
- język niemiecki – Nikolaustag
- język niderlandzki – Sinterklaas
- język francuski – Saint-Nicolas
- język włoski – San Niccolò
- język hiszpański – Fiesta de San Nicolás
- język portugalski – Dia de São Nicolau
Najpiękniejszy dzień roku
Mikołajki są uwielbiane przez wszystkich – od najmłodszych po dorosłych. Nic dziwnego! To radosne święto przypomina o zbliżającym się okresie Bożego Narodzenia i nierzadko obfituje w wyczekiwane prezenty.
A jeśli nadal zastanawiacie się nad mikołajkowym prezentem, nie zapomnijcie o zapoznaniu się z naszymi kursami językowymi. Niezależnie od języka i stopnia zaawansowania każdy znajdzie tam coś dla siebie. Przy okazji zyskacie okazję do poznania jeszcze wielu tradycji świątecznych praktykowanych w innych krajach!