Pojęcie genderfluid dla wielu osób może być niejasne i mało znane. Aby zrozumieć, co ono oznacza, przede wszystkim trzeba się przyjrzeć jego budowie. W skład wyrazu wchodzą dwa człony pochodzące z języka angielskiego. Pierwszy – gender – oznacza płeć kulturową, drugi – fluid to płyn, płynność. W tym kontekście płynność oznacza zmienność i w związku z tym cały termin należy przetłumaczyć jako zmienną tożsamość płciową.
Spis treści:
Genderfluid – co to znaczy?
Współcześnie zagadnieniu, jakim jest tożsamość płciowa, poświęca się coraz więcej uwagi. Mimo tego temat nadal potrafi być niejasny dla wielu ludzi, z których większość nawykła do konwencjonalnych form ekspresji płciowej i jest cispłciowa, czyli ich płeć biologiczna jest zgodna z ich płcią kulturową.
Osoba genderfluid nie identyfikuje się z konkretną płcią, nie ma potrzeby jednoznacznego określenia swojej płciowości i pozwala sobie na elastyczność w zakresie jej wyrażania. Jej tożsamość płciowa jest zmienna. Trzeba też zaznaczyć, że tożsamość płciowa jest oddzielna od orientacji seksualnej, pomimo że obie kwestie często są poruszane w tych samych dyskusjach.
Tożsamości płciowe (ang. gender identities) a orientacje
Mówiąc o tożsamości płciowej osoby, mamy na myśli to, z jaką płcią się ona identyfikuje. Jest to kwestia niezależna od jej płci biologicznej i wyglądu zewnętrznego.
Hetero-, homo-, biseksualność nie są przykładami tożsamości płciowych. Są to orientacje seksualne, które określają jedynie płcie, do których osoba czuje pociąg seksualny. Kobiety, mężczyźni, osoby genderfluid, niebinarne lub transpłciowe będą natomiast poprawnymi przykładami tożsamości płciowych.
Osoby genderfluid często identyfikują się też jako niebinarne (ang. nonbinary) lub transpłciowe. Osoba niebinarna to taka, która nie odnajduje swojej tożsamości na tradycyjnym binarnym spektrum płci. Transpłciowość oznacza, że wewnętrzne odczucia danej osoby co do tego, jaka jest jej płeć, nie są zgodne z jej płcią biologiczną określoną przy narodzinach.
Historia pojęcia genderfluid
Pojęcie genderfluid funkcjonuje w języku angielskim od lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Pierwsza definicja słowa została opisana w książce Kate Bornstein Gender Outlaw: On Men, Women and the Rest of Us. Brzmi następująco:
„Ability to freely and knowingly become one of many of a limitless number of genders, for any length of time, at any rate of change. Gender fluidity recognizes no borders or rules of gender”.
Po przełożeniu jej na język polski dowiemy się więc, że genderfluid to:
„Zdolność do swobodnego i świadomego przyjęcia jednej z nieograniczonej liczby płci, na dowolny okres czasu, z dowolną częstotliwością. Płynność płci nie uznaje granic ani reguł płci”.
Definicja ta nie oddaje jednak najlepiej tego, jak współcześnie jest rozumiana płynność tożsamości płciowej. Dziś genderfluid oznacza już tylko to, że osoba używająca takiego określania nie chce identyfikować się z jedną płcią i pozostawia sobie swobodę w tej kwestii.
Genderfluid we współczesnym świecie
W dzisiejszym świecie, szczególnie w kulturze zachodniej, idee równouprawnienia i wolności seksualnej są już szeroko akceptowane. Liczne ruchy społeczne dążą do zapewnienia równych praw mniejszościom seksualnym i wszelkim tożsamościom płciowym, w tym osobom genderfluid.
Moda na unisex
Dobrym przykładem jest świat mody. Podział na ubrania męskie i dla kobiet nie jest już tak sztywny jak kiedyś. Liczne znane marki oferują swoje produkty w kolekcjach unisex. Panie chętnie noszą bluzy oversized, które wcześniej uznawało się z ubrania typowo męskie. Pośród panów popularne za to są dopasowane, wąskie spodnie.
Oczywiście jeszcze nie wszystkie rodzaje odzieży występują w wersjach unisex. Szczególnie typowo kobiece ubrania, jak spódnice i sukienki, nadal nie są powszechnie akceptowane jako strój, w który mogą ubierać się również mężczyźni. Mimo wszystko w ostatnich dekadach mogliśmy zaobserwować znaczny postęp w kwestii tego, jakie ubrania są społecznie akceptowalne.
Takie zmiany w kulturze ułatwiają życie osobom genderfluid, które dzięki temu nie muszą czuć się zobowiązane do ubierania się w konkretny sposób.
Symbole osób deklarujących się jako genderfluid
Jeśli kiedyś uczestniczyliście w paradzie równości lub nawet tylko oglądaliście relację z takiego wydarzenia, na pewno waszą uwagę przykuły liczne kolorowe flagi niesione przez uczestników.
Każda z tych flag symbolizuje jedną z mniejszości wchodzący w skład szerszej społeczności LGBT+, obejmującej osoby z całości spektrum seksualności i tożsamości płciowych.
Flaga symbolizująca osoby genderfluid składa się z pięciu kolorowych, poziomych pasów – różowego, białego, fioletowego, czarnego i niebieskiego. Każdy z kolorów służy do określenia jednej tożsamości płciowej. Różowy to kobiecość, niebieski – męskość, fioletowy – kobiecość razem z męskością, czarny – brak płciowości i biały – wszystkie płcie. Flaga została zaprojektowana w 2012 r. przez J. J. Poole.
Poza flagami każda mniejszość i tożsamość ma także swój własny symbol wzorowany na rzymskich symbolach Marsa i Wenus (♂, ♀), których dziś używa się na oznaczenie dwóch podstawowych płci.
Symbol osób transpłciowych, niebinarnych i genderfluid to większe koło połączone prostą linią z umieszczonym bezpośrednio pod nim mniejszym kółkiem.
Znane osoby identyfikujące się jako genderfluid
Wraz z szerszą akceptacją i tolerancją coraz więcej osób mówi otwarcie o swojej tożsamości płciowej. Coraz częściej są wśród nich ludzie znani, celebryci, aktorzy i postaci show-biznesu.
Niektórych z nich możecie już znać.
Demi Lovato
Amerykańska piosenkarka i aktorka. Grała główną rolę w serialu Słoneczna Sonny produkcji Disney Channel i w dwóch częściach filmu Camp Rock. W swojej późniejszej karierze zajmowała się muzyką. Na swoim koncie ma 6 albumów studyjnych. Popularność zyskała też dzięki uczestnictwu w amerykańskiej edycji programu X Factor, gdzie przez dwa sezony była jedną z jurorek.
W 2021 r. na swoim koncie na Instagramie oświadczyła, że identyfikuje się jako osoba niebinarna.
Jonathan Van Ness
Amerykański fryzjer, który zyskał popularność udziałem w programie rozrywkowym Netflixa Porady różowej brygady (ang. Queer Eye) oraz swoim podcastem Getting Curious with Jonathan Van Ness.
W wywiadzie, którego udzielił portalowi Out, dotychczas identyfikujący się jako homoseksualny mężczyzna Jonathan oświadczył, że z wiekiem doszedł do wniosku, iż jest osobą niebinarną.
Asia Kate Dillon
Osoba amerykańskiego pochodzenia, która identyfikuje się jako niebinarna. Z zawodu jest aktorem. Używa zaimków they/their w liczbie pojedynczej. Najlepiej znana z ról w serialach Orange is the New Black i Billions.
W serialu Billions wcieliła się w rolę Taylor Manson – pierwszej niebinarnej głównej postaci w amerykańskiej telewizji.
Ruby Rose
Australijska aktorka grająca w amerykańskich produkcjach. Znana z Orange is the New Black, ale też z filmów akcji, m.in. John Wick 2 i Resident Evil: The Final Chapter. Pracowała też jako modelka i prezenterka telewizyjna dla MTV Australia. Była współprowadzącą australijskiej edycji Top Model.
Od zawsze otwarcie mówiła o swojej tożsamości płciowej i byciu genderfluid. W 2014 r. wypuściła nawet krótkometrażowy film na ten temat. Na ten moment używa zaimków she/her, choć jak mówi, zdarzało jej się rozważać zmianę w tej kwestii.
Kultura popularna jest dziś dużo bardziej inkluzywna i zapewnia lepszą reprezentację mniejszościom niż jeszcze przed dekadą. Dlatego liczba znanych osób identyfikujących się inaczej niż kobiety lub mężczyźni będzie tylko rosnąć.
Genderfluid – o czym pamiętać?
Pojęcie, o którym mówi tekst, oznacza płynną lub zmienną tożsamość płciową. Dotyczy ono osób, które nie określają twardo swojej płciowości i chcą być elastyczne w tej kwestii. Identyfikowanie się jako genderfluid nie definiuje w żaden sposób orientacji seksualnej i jest niezależne od wyglądu zewnętrznego.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat zwrotów pochodzących z języka angielskiego i poszerzyć swoją wiedzę na temat kultury globalnej, a także rozwinąć najważniejsze umiejętności językowe – zapisz się na jeden z naszych kursów językowych. Oferujemy kursy dla firm, ale także zajęcia dla osób prywatnych.