Walentynki: historia, zwyczaje i przykładowe życzenia walentynkowe

Tradycje walentynkowe na świecie

Mimo że historia Walentynek jest ściśle związana z Europą, w dzisiejszych czasach to święto kojarzy się głównie ze Stanami Zjednoczonymi. To właśnie Amerykanie skomercjalizowali święto i rozpoczęli masową sprzedaż upominków dla zakochanych, które obecnie najbardziej kojarzą się nam z tym dniem.

Najczęściej zakochani wysyłają sobie kartki walentynkowe, wręczają bukiety kwiatów (szczególną popularnością cieszą się czerwone róże) oraz słodycze, a chętnie wybieraną formą spędzenia walentynkowego wieczora jest romantyczna kolacja. Jednak w niektórych krajach na świecie zwyczaje walentynkowe różnią się od tych, do których przywykliśmy.

Anglia

Jeszcze niedawno popularnym walentynkowym zwyczajem w tej części Wielkiej Brytanii było przebieranie się dzieci w stroje dorosłych oraz chodzenie po domach i śpiewanie romantycznych piosenek. Oprócz tego ważnym elementem Walentynek dla Anglików są sztuki Shakespeare’a, a szczególnie historia najsłynniejszych kochanków, czyli Romea i Julii, których wizerunki często pojawiają się na walentynkowych kartkach.

Walia

Walentynki zyskują coraz większą popularność w Walii, jednak jej mieszkańcy celebrują miłość również 25 stycznia, w dzień Świętej Dwynwen, patronki zakochanych. Tradycja ta jest wspierana przez lokalne władze. Co ciekawe, oprócz zwyczajowych upominków, w Walentynki zakochani Walijczycy dają sobie również łyżeczki.

Czechy

Czesi świętują Walentynki dwa razy w roku: 14 lutego i 1 maja. Udają się wówczas na most Świętego Karola i wieszają na nim kłódki symbolizujące trwałość ich związku. Szczególnie chętnie są one umieszczane w pobliżu płaskorzeźby przedstawiającej Świętego Jana Nepomucena, którą należy potrzeć, by zapewnić sobie lojalność drugiej połówki.

Włochy

Ze względu na pochodzenie patrona tego święta Włochy uważane są za stolicę Walentynek. W Terni znajduje się bazylika Świętego Walentego, a w niej srebrny relikwiarz zawierający szczątki męczennika. Co roku do tego miejsca przybywa wielu zakochanych. Z kolei w okolicach Umbrii 13 lutego obchodzi się tak zwane święto zaręczyn, które przyciąga wiele par pragnących wyznać swoje uczucia właśnie w tym miejscu.

Niemcy

Obchody Walentynek w Niemczech są zbliżone do tych, które znamy, jednak na wręczanych z okazji tego święta kartkach i upominkach pojawia się… świnia, czyli niemiecki symbol dobrobytu. Oprócz tego wiele osób w Niemczech wierzy, że 14 lutego to dzień, w którym spełniają się sny, wróżby i przepowiednie, a jeśli w walentynkową noc dziewczynie przyśni się jakiś nieznajomy, to jest on jej przyszłym wybrankiem.

Malezja

W Malezji organizuje się zaskakujący konkurs dla zakochanych zwany „Więźniowie Miłości”. Polega on na tym, że zgłaszające się pary zostają skute kajdankami i muszą wytrzymać w ten sposób tydzień, w trakcie którego są stale obserwowane. Ta, której się to uda dotrwać do końca, wygrywa nagrodę pieniężną.

Finlandia i Estonia

W tych krajach świętuje się Dzień Przyjaciela (est. Sõbrapäev, fin. Ystävän Päivä), który propaguje celebrację przyjacielskich relacji. Kolegów i koleżanki obdarowuje się drobnymi prezentami, zaprasza na kolację lub po prostu spędza czas razem. Oprócz tego w niektórych fińskich szkołach tego dnia należy ubrać się na czerwono, jeśli jest się w związku, lub zielono, jeśli jest się singlem. W estońskich miastach natomiast tego dnia jeżdżą specjalne autobusy, do których można wsiąść, jeśli chce się poznać inne osoby szukające partnera.

Chiny

Tradycyjnie chiński dzień miłości przypada na 17 sierpnia, czyli siódmy dzień siódmego miesiąca, od czego pochodzi jego nazwa Qixi (七夕节). Wiąże się z nim pewna legenda. Jej bohaterowie to dwoje zakochanych, córka cesarza niebios, tkaczka Zhi Nu i pasterz Niu, którzy za swoją miłość zostali ukarani przez bogów. Zabrali oni do siebie duszę Zhi Nu, a jej ukochany wyruszył do zaświatów, by ją odzyskać. By mu przeszkodzić, jeden z bogów stworzył drogę mleczną, która miała już na zawsze oddzielić ich od siebie. Inna bogini, wzruszona ich uczuciem, raz do roku w dniu Qixi miała wysyłać ptaki, by utworzyły most i umożliwiły zakochanym spotkanie.

Święto to było dawniej okazją do zaprezentowania zalet panien przygotowujących się do zamążpójścia, a dla nich samych dniem modlitw o dobrego przyszłego męża. Obecnie znane nam Walentynki coraz bardziej wypierają Qixi, ale sama jego data jest wciąż jedną z najchętniej wybieranych na ślub.

Japonia

W Japonii to mężczyźni w dniu Walentynek otrzymują od swoich partnerek prezenty – zwykle słodycze, a w szczególności wyroby z czekolady. Odwdzięczają im się miesiąc później w tak zwany Biały Dzień (jap. ホワイトデ, Howaito dē). Zwyczaj ten został zaproponowany w roku 1978 przez Ogólnokrajową Spółdzielnię Przemysłu Cukierniczego jako odpowiedź na jednostronne obchody Walentynek.

Z Japonii tradycja ta rozprzestrzeniła się również do Korei Południowej i Tajwanu. Początkowo nazywano ten dzień Dniem Pianek, ponieważ za idealny prezent uważano właśnie pianki, ale obecnie zakres prezentów nie ogranicza się już wyłącznie do słodyczy i równie chętnie wręczane są kwiaty czy biżuteria.

Polska

A jaka jest historia tego święta w naszym kraju? Do Polski Walentynki dotarły stosunkowo późno, a zyskały popularność dopiero w latach 90. XX wieku. Z początku znaczna część społeczeństwa była nastawiona negatywnie do wprowadzania do odbudowującego się po okresie PRL kraju świąt z Zachodu, jednak z czasem okazały się doskonałą odskocznią od codziennej rutyny. Od roku 2002 największe obchody święta miłości odbywają się w Chełmie i są znane pod nazwą Walentynki Chełmińskie.

Krytyka Walentynek

Nie wszyscy mają pozytywny stosunek do Walentynek. Jednym z głównych zarzutów jest to, że obchodzenie ich to przejaw amerykanizacji, przez którą odrzuca się rodzime tradycje i zwyczaje. Oprócz tego są one krytykowane ze względu na ich komercyjny i konsumpcjonistyczny charakter, ponieważ święto to jest wykorzystywane jako sposób na przełamanie stagnacji handlowej, która przypada pomiędzy świętami Bożego Narodzenia oraz Wielkanocą. Walentynki są również odrzucane przez niektóre wyznania, na przykład islam, którego wyznawcy uważają je za niezgodne z duchem swojej religii. Ze względu na pogańskie korzenie tego święta nie obchodzą ich również świadkowie Jehowy.

Historia kartek walentynkowych

Obecnie z Walentynkami kojarzy się głównie wspólne spędzanie tego dnia z ukochaną osobą, obdarowywanie jej prezentami oraz wyrażanie swoich uczuć. Życzenia walentynkowe składane są nie tylko ustnie, ale przede wszystkim na kartkach walentynkowych, nazywanych po prostu walentynkami. Jaka jest ich historia?

Za legendarną pierwszą walentynkę można uznać wspomniany już list Świętego Walentego do ukochanej, ale historyczny pierwowzór zawdzięczamy Brytyjczykom i Francuzom. Już w XVII i XVIII wieku w tych krajach wysyłano bogato zdobione listy miłosne. Niektóre z nich były wzniosłe i zawierały przemyślaną poezję, ale wielu nadawców decydowało się na zaskakującą jak na tamte czasy rubaszną treść. Pierwsza historyczna walentynka została wysłana przez przebywającego w angielskiej niewoli Karola I Orleańskiego do żony, Bony d’Armagnac. Napisana po francusku wiadomość brzmiała „Je suis déjà d’amour Tanne. Ma très douce Valentinée”, co oznacza „Jestem już chory z miłości, moja najsłodsza Walentynko”. Kartka zachowała się i obecnie znajduje się w Bibliotece Brytyjskiej w Londynie.

Produkcję i sprzedaż współcześnie znanych walentynkowych kartek rozpoczęto w Stanach Zjednoczonych w latach 40. XX wieku. Obecnie największy ich producent, czyli firma Hallmark szacuje, że Amerykanie co roku wysyłają swoim bliskim około 145 milionów pocztówek. Na całym świecie przesyła się natomiast aż około miliarda kartek walentynkowych.