Czas Past Simple
Czas Past Simple to czas gramatyczny, który służy do wyrażania czynności zakończonych w przeszłości i jak sama nazwa wskazuje, bo angielskie simple tłumaczymy jako polskie „prosty”, z założenia jest stosunkowo prosty zarówno pod względem budowy, jak i zastosowania.
Czas Past Simple — czasownik to be (być)
Czasownik być (to be) w czasie Past Simple zachowuje się nieco inaczej niż pozostałe czasowniki, ponieważ odmienia się przez osoby (ja — I, ty — you, on — he, ona — she, ono — it, my — we, wy — you, oni/one — they) i posiada dwie różne formy (was, were) w zależności od liczby (pojedynczej lub mnogiej), czyli w zdaniu twierdzącym otrzymamy:
— liczba pojedyncza:
I was busy yesterday. — Ja byłam/byłem zajęta/zajęty wczoraj.
You were busy yesterday. — Ty byłeś/byłaś zajęty/zajęta wczoraj.
He was busy yesterday. — On był zajęty wczoraj.
She was busy yesterday. — Ona była zajęta wczoraj.
It was busy yesterday. — Ono było zajęte wczoraj.
— liczba mnoga:
We were busy yesterday. — My byliśmy/byłyśmy zajęci/zajęte wczoraj.
You were busy yesterday. — Wy byliście/byłyście zajęci/zajęte wczoraj.
They were busy yesterday. — Oni/One byli/były zajęci/zajęte wczoraj.
Natomiast zdania przeczące z czasownikiem być (to be) tworzymy poprzez dodanie przeczenia not do określonej formy was, were i otrzymujemy was not, were not, jak poniżej:
— liczba pojedyncza:
I was not busy yesterday. — Ja nie byłem/byłam zajęty/zajęta wczoraj.
You were not busy yesterday. — Ty nie byłeś/byłaś zajęty/zajęta wczoraj.
He was not busy yesterday. — On nie był zajęty wczoraj.
She was not busy yesterday. — Ona nie była zajęta wczoraj.
It was not busy yesterday. — Ono nie było zajęte wczoraj.
— liczba mnoga:
We were not busy yesterday. — My nie byliśmy/byłyśmy zajęci/zajęte wczoraj.
You were not busy yesterday. — Wy nie byliście/byłyście zajęci/zajęte wczoraj.
They were not busy yesterday. – Oni/One nie byli/były zajęci/zajęte wczoraj.
Jeśli chodzi o tworzenie pytań z czasownikiem to be (być), to wystarczy zmienić kolejność wyrazów w zdaniu, czyli zamienić miejscem osobę (ja — I, ty — you, on — he, ona — she, ono — it, my — we, wy — you, oni/one — they) i formę czasownika (was, were):
— liczba pojedyncza:
I was busy yesterday. → Was I busy yesterday? — Czy ja byłem/byłam zajęty/zajęta wczoraj?
You were busy yesterday. → Were you busy yesterday? — Czy ty byłeś/byłaś zajęty/zajęta wczoraj?
He was busy yesterday. → Was he busy yesterday? — Czy on był zajęty wczoraj?
She was busy yesterday. → Was she busy yesterday? — Czy ona była zajęta wczoraj?
It was busy yesterday. → Was it busy yesterday? — Czy ono było zajęte wczoraj?
— liczba mnoga:
We were busy yesterday. → Were we busy yesterday? — Czy my byliśmy/byłyśmy zajęci/zajęte wczoraj?
You were busy yesterday. → Were you busy yesterday? — Czy wy byliście/byłyście zajęci/zajęte wczoraj?
They were busy yesterday. → Were they busy yesterday? — Czy oni/one byli/były zajęci/ zajęte wczoraj?
Udzielając krótkiej odpowiedzi, tak — yes lub nie — no, wystarczy powiedzieć:
— liczba pojedyncza:
Was I busy yesterday? → Yes, I was. / No, I was not.
Were you busy yesterday? → Yes, you were. / No, you were not.
Was he busy yesterday? → Yes, he was./ No, he was not.
Was she busy yesterday? → Yes, she was./ No, she was not.
Was it busy yesterday? → Yes, it was. / No, it was not.
— liczba mnoga:
Were we busy yesterday? → Yes, we were. / No, we were not.
Were you busy yesterday? → Yes, you were. / No, you were not.
Were they busy yesterday? → Yes, they were. / No, they were not.
Formy czasownika być (was, were) w zdaniach przeczących (was not, were not) mogą mieć także warianty skrócone, czyli:
— liczba pojedyncza:
I was not → I wasn’t
You were not → You weren’t
He was not → He wasn’t
She was not → She wasn’t
It was not → It wasn’t
— liczba mnoga:
We were not → We weren’t
You were not → You weren’t
They were not → They weren’t
Czas Past Simple — inne zwykłe czasowniki
Zwykłe czasowniki w czasie Past Simple zachowują się zupełnie inaczej niż czasownik to be, który sam sobą tworzy zdania przeczące i pytające oraz zmienia swoją formę w zależności od osoby i liczby. Natomiast pozostałe czasowniki do stworzenia pytania lub przeczenia potrzebują słowa pomocniczego did. Operator did stosujemy we wszystkich osobach liczby pojedynczej oraz mnogiej, a czasownik główny oznaczający czynność (np. cook, write) lub stan (np. like) zawsze pozostaje w formie podstawowej.
Czas Past Simple – tworzenie zdań twierdzących
Aby stworzyć zdanie twierdzące w czasie Past Simple, należy rozpocząć od podmiotu (czyli osoby), następnie umieścić orzeczenie (czyli właściwy czasownik regularny z końcówką –(e)d lub nieregularny w II formie), a zakończyć dopełnieniem (czyli resztą zdania), jak poniżej:
PODMIOT (osoba) + ORZECZENIE (czasownik właściwy regularny z –(e)d lub nieregularny w II formie) + DOPEŁNIENIE (reszta zdania).
I + cooked dinner/ wrote letters + yesterday.
You + cooked dinner/ wrote letters + yesterday.
He + cooked dinner/ wrote letters+ yesterday.
She + cooked dinner/ wrote letters+ yesterday.
It + cooked dinner/ wrote letters+ yesterday.
We + cooked dinner/ wrote letters + yesterday.
You + cooked dinner/ wrote letters + yesterday.
They + cooked dinner/wrote letters + yesterday.
Określenie czasu yesterday możemy umieścić albo na końcu, albo na początku zdania:
We liked the movie yesterday. lub Yesterday we liked the movie.
Czas Past Simple — czasowniki regularne
Czasowniki regularne to przeważająca grupa czasowników w języku angielskim, których formę potrzebną do zbudowania zdania twierdzącego w czasie Past Simple tworzymy poprzez dodanie końcówki –(e)d. W zależności od tego, czy czasownik jest zakończony na spółgłoskę, czy samogłoskę, to dodajemy do niego –ed lub –d, np.:
live → live + d = lived
decide → decide + d = decided
study → studi + ed = studied (y zamienia się na i)
carry → carri + ed = carried (y zamienia się na i)
play → play + ed = played
start → start + ed = started
finish → finish + ed = finished
Czas Past Simple — czasowniki nieregularne
Czasowniki nieregularne, jak sama nazwa wskazuje, nie tworzą formy czasu przeszłego Past Simple niezbędnej do zbudowania zdania twierdzącego w sposób regularny, czyli nie ma zasad, które można zastosować w praktyce. Cechą tych czasowników jest bowiem ich unikatowa forma, której trzeba nauczyć się na pamięć, np.:
be — was/were — been (być)
come — came — come (przychodzić)
go — went — gone (iść)
have — had — had (mieć)
see — saw — seen (widzieć)
bring — brought — brought (przynieść)
sing — sang — sung (śpiewać)
read — read — read (czytać)
put — put — put (położyć)
Czas Past Simple – tworzenie zdań przeczących
Aby stworzyć zdanie przeczące w czasie Past Simple, należy rozpocząć od podmiotu, następnie użyć operatora did, następnie zastosować słowo przeczące not, a potem umieścić czasownik w formie podstawowej i dodać resztę zdania. Schemat zdania przeczącego wygląda następująco:
PODMIOT (osoba) + DID + NOT + ORZECZENIE (czasownik właściwy w formie podstawowej) + DOPEŁNIENIE (reszta zdania).
I + did + not + watch TV + last weekend.
You + did + not + read books + last weekend.
He + did + not + go walking + last weekend.
She + did + not + write e-mails + last weekend.
It + did + not + play computer games + last weekend.
We + did + not + eat out + two days ago.
You + did + not + meet friends + two days ago.
They + did + not + have a party + two days ago.
Formy przeczące mogą zostać skrócone do didn’t :
I did not watch TV last weekend. = I didn’t watch TV last weekend.
We did not eat out two days ago. = We didn’t eat out two days ago.
Czas Past Simple — tworzenie zdań pytających
Aby utworzyć zdanie pytające w czasie Past Simple, wystarczy kierować się następującą zasadą, która sprowadza się do prostego wzoru: zaczynamy od operatora did, potem stawiamy podmiot, następnie czasownik w formie podstawowej, i dodajemy resztę zdania:
DID + PODMIOT (osoba) + ORZECZENIE (czasownik właściwy w formie podstawowej) + DOPEŁNIENIE (reszta zdania)?
Did + I + watch TV + yesterday?
Did + you + read books + last weekend?
Did + he + have holidays + last month?
Did + she + write e-mails + at work last Monday?
Did + it + play computer games + two days ago?
Did + we + eat out + a week ago?
Did + you + spend your holidays in the mountains + last year?
Did + they + work extra hours + in March 2020?
Na pytania rozpoczynające się od operatora did zazwyczaj udzielamy krótkich odpowiedzi twierdzących (Yes) lub przeczących (No) zgodnie z regułą, która mówi, że stosujemy w nich tylko słowo pomocnicze did zamiast czasownika głównego, czyli:
Did I watch TV yesterday? → Yes, I did. / No, I didn’t.
Did you read books last weekend? → Yes, you did. / No, you didn’t.
Did he have holidays last month? → Yes, he did. / No, he didn’t.
Did she write e-mails at work last Monday? → Yes, she did. / No, she didn’t.
Did it play computer games two days ago? → Yes, it did. / No, it didn’t.
Did we eat out a week ago? → Yes, we did. / No, we didn’t.
Did you spend your holidays in the mountains last year? → Yes, you did. / No, you didn’t.
Did they work extra hours in March 2020? → Yes, they did. / No, they didn’t.
Czas Past Simple – zastosowanie
Czas Past Simple stosuje się przede wszystkim w następujących sytuacjach:
- do wyrażania czynności zakończonych w przeszłości oraz umieszczonych w określonym momencie w przeszłości poprzez użycie konkretnego zwrotu, np. wczoraj – yesterday, lub wyrażenia: z ago (np. a day ago, two months ago), z last (np. last week, last Friday, last April), oraz daty, np. in 1985, in 2013 itd.:
I graduated in June 1987. — Ukończyłem/ukończyłam studia w czerwcu 1987 roku.
He began his first job a month ago. — On zaczął swoją pierwszą pracę miesiąc temu.
Yesterday we had a very important business meeting. — Wczoraj mieliśmy bardzo ważne spotkanie w interesach.
They moved to a new house last year. — Oni wprowadzili się do nowego domu w zeszłym roku.
- do opisywania wydarzeń zakończonych w przeszłości zgodnie z ich porządkiem chronologicznym:
First he had a shower, next he got dressed and then he left for work. — Najpierw wziął prysznic, następnie się ubrał i potem wyszedł do pracy.