Polski i czeski są do siebie bardzo zbliżone, a podobieństwa występujące pomiędzy tymi językami są często tematem dowcipów. Niewielu z nas może jednak pochwalić się znajomością języka czeskiego.
W tym artykule przyjrzymy się językowi naszych sąsiadów i spróbujemy odpowiedzieć na wszystkie pytania, jakie mogą trapić osoby rozważające podjęcia się jego nauki. Jak długo trwa nauka czeskiego? Dlaczego warto uczyć się czeskiego? W jaki sposób uczyć się czeskiego, by w krótkim czasie osiągnąć widoczne rezultaty swojej pracy? Jeśli chcielibyście poznać odpowiedzi, zapraszamy do dalszej lektury.
Spis treści:
Język czeski – co warto o nim wiedzieć?
Język czeski zaliczamy do grupy zachodniosłowiańskiej, stanowiącej część rodziny języków indoeuropejskich. Posługuje się nim około 11,5 miliona ludzi na świecie, z czego 10 milionów to mieszkańcy Czech, gdzie czeski ma status języka urzędowego. Jest on również jednym z języków urzędowych Unii Europejskiej.
Jak odróżnić czeski od słowackiego?
Polski i czeski przez wzgląd na swoje pokrewieństwo i wzajemne oddziaływanie są do siebie podobne. To jednak nic w porównaniu ze słowackim! W międzywojennej Czechosłowacji, czyli wspólnym państwie dwóch narodów, czeski i słowacki były nawet uważane za dwa warianty literackie jednego języka, a ten pogląd porzucono dopiero po II wojnie światowej. Kompatybilność pomiędzy czeskim i słowackim jest szacowana na poziomie 70-95%, jednak przez wzgląd na coraz mniejszy kontakt między dwoma narodami można tu zaobserwować tendencję spadkową. Niemniej, osoby posługujące się tymi językami są w stanie zrozumieć się nawzajem, przez co tłumaczenia czesko-słowackie są rzadkością.
Do najważniejszych różnic pomiędzy czeskim i słowackim należą: uproszczona morfologia w języku słowackim, różnice w alfabetach (litery słowackie niewystępujące w czeskim to ä, ô, ľ, ŕ, ĺ oraz dwuznaki dz i dž, w czeskim występują natomiast znaki ě, ů i ř, których brak w słowackim) oraz różnice w fonetyce i fonologii.
Jak nauczyć się języka czeskiego?
Nie jesteś pewien, czy nauka czeskiego jest dla Ciebie? Poniżej przybliżamy wszystkie zagadnienia, z jakimi zetkną się osoby rozpoczynające swoją przygodę z tym językiem.
Ile trwa nauka czeskiego?
Czeski, podobnie jak inne języki słowiańskie, często bywa zaliczany do najtrudniejszych języków do opanowania. Szacuje się, że osobie anglojęzycznej osiągnięcie poziomu komunikatywnego zajmie aż 1100 godzin nauki! Jednak uczniowie polskojęzyczni mają ułatwione zadanie, ponieważ wiele zagadnień przyjdzie im intuicyjnie. Niektóre źródła podają, że swobodne porozumiewanie się w języku czeskim jest możliwe już po roku systematycznej nauki. Warto jednak mieć na uwadze, że wiele zależy od osobistych predyspozycji każdego ucznia.
Podstawy języka czeskiego
Rozpoczynając naukę czeskiego, będziemy musieli zmierzyć się z nauką słownictwa, podstawowymi regułami gramatycznymi oraz alfabetem używanym do zapisywania czeskiego.
Gramatyka
Podstawowe zasady czeskiej gramatyki bardzo przypominają te znane nam w Polsce. Czeskie rzeczowniki również występują w trzech rodzajach (męskim, żeńskim lub nijakim), dwóch liczbach (pojedynczej lub mnogiej) oraz odmieniają się przez siedem przypadków. Ważnym zagadnieniem jest podział rzeczowników i przymiotników na twardotematowe i miękkotematowe, który wpływa na ich odmianę. Czeskie czasowniki występują w pięciu koniugacjach, natomiast wiele z nich odmienia się w sposób nieregularny.
Słownictwo
Rozpoczynając naukę czeskiego, polscy uczniowie natychmiast napotkają mnóstwo znajomo brzmiących słów. Trzeba jednak mieć na uwadze, że wiele z nich to tak zwani fałszywi przyjaciele, czyli podobne słowa o zupełnie innym znaczeniu. Wiele z nich stanowi przedmiot dowcipów w Polsce – wystarczy wspomnieć, że „świeży” po czesku to čerstvý, nasza „piwnica” to czeski sklep, a słynne czeskie mam nápad po polsku oznacza po prostu „mam pomysł”.
Alfabet
Czeski alfabet jest oparty na alfabecie łacińskim, ale składa się aż z 42 znaków. Polscy uczniowie będą musieli opanować takie litery ze znakami diakrytycznymi jak á, č, ď, é, ě, í, ň, ř, š, ť, ú, ů, ý i ž. Natomiast litery q, w i x spotkamy w języku czeskim tylko w wyrazach obcego pochodzenia.
Dlaczego uczyć się czeskiego?
Bliskość geograficzna, udział w jednolitym rynku europejskim i dobre połączenia infrastrukturalne powodują, że od wielu lat Polska i Republika Czeska są bliskimi partnerami gospodarczymi. Czechy to nie tylko jeden z najpopularniejszych kierunków eksportu dla rodzimych przedsiębiorstw – chętnie również importujemy czeskie produkty. To stwarza wiele możliwości rozwoju zawodowego dla osób, które mogą pochwalić się biegłą znajomością obu języków. Oprócz tego nauka czeskiego może stanowić klucz do poznania bogatej kultury i sztuki naszych sąsiadów.
Nauka czeskiego online
Mimo licznych podobieństw pomiędzy polskim i czeskim opanowanie tego języka w stopniu pozwalającym na płynną komunikację wymaga wiele pracy, czasu i samozaparcia. Dlatego warto od samego początku uczyć się ze wsparciem nauczyciela, który pomoże nam zmierzyć się z trudnymi zagadnieniami.
Wiele osób jednak rezygnuje z zapisania się na kurs w szkole językowej, obawiając się, że nie uda im się pogodzić regularnych dojazdów i lekcji z napiętym harmonogramem dnia. Rozwiązaniem w takiej sytuacji jest kurs języka czeskiego online, który łączy korzyści płynące z pracy pod okiem profesjonalisty z komfortem uczenia się w zaciszu własnego domu. Takie lekcje online można również uzupełnić o przedstawione poniżej metody samodzielnej nauki.
Aplikacje do nauki czeskiego
Aplikacje językowe mają wielu zwolenników, ponieważ pozwalają na utrwalanie słówek i kolokacji w dowolnym miejscu i czasie – i to poprzez zabawę! Osobom uczącym się czeskiego polecamy na przykład Duolingo, Memrise, Quizlet i FunEasyLearn. Pamiętajmy jednak, że same aplikacje nie pozwolą na opanowanie czeskiego na poziomie komunikatywnym.
Czeski na co dzień
Immersja językowa to jedna z najskuteczniejszych metod nauki i choć większość z nas nie jest w stanie z dnia na dzień przeprowadzić się do Czech, to możemy przemycić nieco języka czeskiego do naszej codzienności. Z pomocą przychodzi nam na przykład platforma Netflix, na której możemy obejrzeć czeskie filmy z napisami – dostępne tytuły to na przykład Diabelskie Piórko, Případ mrtvého nebožtíka i Karel. Oglądanie filmów po czesku pozwoli nam nie tylko poznać ciekawe słówka i używane na co dzień kolokacje, ale również osłuchać się z językiem.
Inne sposoby na kontakt z czeskim w codziennym życiu to na przykład zmiana języka w telefonie lub naklejenie na sprzęty domowe karteczek samoprzylepnych z ich czeskimi nazwami. Te drobne gesty pozwolą nam na naukę języka mimochodem i sprawią, że stanie nam się on o wiele bliższy.
Język czeski ze Skrivankiem
Czy znajomość czeskiego potrzebna jest Ci w pracy? A może po prostu lubisz kulturę tego kraju i chciałbyś porozumiewać się z jego mieszkańcami w ich ojczystym języku podczas podróży? Niezależnie od powodów, dla których chcesz uczyć się czeskiego, nasz kurs języka czeskiego online jest rozwiązaniem dla Ciebie! Szkoła językowa Skrivanek oferuje możliwość nauki pod okiem doświadczonego polskiego lektora lub czeskiego native speakera, który upewni się, że osiągniesz swoje indywidualne cele językowe w wyznaczonym przez siebie czasie.
Jeśli natomiast potrzebujesz tłumaczenia tekstu, zachęcamy do kontaktu z biurem tłumaczeń Skrivanek. Nasz doświadczony zespół tłumaczy wszelkich starań, aby przełożyć Twój tekst z języka czeskiego lub na język czeski z zachowaniem nie tylko poprawności, ale i odpowiedniego stylu i kontekstu kulturowego. Oferujemy zarówno tłumaczenia zwykłe, jak i specjalistyczne oraz przysięgłe.
Wszystkich pracodawców i rekruterów zachęcamy również do zapoznania się z naszą platformą do audytów językowych Focus Audit Tool, dzięki której w dowolnym miejscu i o dowolnym czasie sprawdzisz kompetencje językowe pracowników, kandydatów na stanowiska czy studentów. Zapraszamy do kontaktu!