Zielone Świątki to ludowa nazwa Zesłania Ducha Świętego. Historycznie były one związane z przedchrześcijańskimi, pogańskimi obrzędami wiosennymi – świętowaniem życia przyrody, płodności, a także kultem przodków.
Obecnie Zielone Świątki połączone są z kościelnym świętem Zesłania Ducha Świętego. Kiedy wypadają Zielone Świątki i jak się je obchodzi? Jeśli chcielibyście dowiedzieć się więcej o tym święcie, zapraszamy do lektury!
Spis treści:
Kiedy obchodzone są Zielone Świątki?
Zielone Świątki, lub inaczej Zielone Święta, przypadają siedem tygodni po Wielkanocy, w maju lub czerwcu. Jest to więc święto ruchome.
W 2022 roku Zielone Świątki obchodziliśmy w Polsce 5 czerwca. Z kolei w 2023 roku będą się one odbywać 28 maja.
Zielone Świątki świętowane są w niedzielę. Nie przysługuje za nie jednak dodatkowy dzień wolny od pracy.
Zielone Świątki – tradycje i obrzędy
Zielone Świątki należą do najstarszych świąt obchodzonych na terenach Polski. Ich historia sięga jeszcze czasów pogańskich. Święto to istniało, zanim zostało powiązane z chrześcijańskim Zesłaniem Ducha Świętego. Możliwe, że pochodzi ono od jeszcze starszego święta zwanego Stado.
Zielonoświątkowe zwyczaje powiązane są z nadejściem i powitaniem nowej pory roku, czyli lata.
Jakie tradycje i obrzędy wiążą się z obchodami Zielonych Świątek?
Być może znacie powiedzenie „Na Zielone Świątki umajone wszystkie kątki”. Odnosi się ono właśnie do tradycji ludowej związanej z obchodami święta. Z okazji Zielonych Świątek domy przyozdabiano zielonymi gałązkami – na przykład brzozowymi. Miały one zapewnić gospodarstwom dobrobyt oraz urodzaj.
Wieńcami i gałązkami przystrajano także bydło, które okadzano dymem pochodzącym ze spalonych święconych ziół. Z kolei po grzbietach i bokach toczono jajka.
W okresie późniejszym, gdy święto powiązano z obchodami religijnymi, zaczęły się odbywać procesje. W ich trakcie niesiono chorągwie oraz obrazy święte, a także śpiewano nabożne pieśni.
Zesłanie Ducha Świętego
Zielone Świątki łączą się z obchodami chrześcijańskiego święta Zesłania Ducha Świętego.
Według Dziejów Apostolskich pięćdziesiąt dni po Zmartwychwstaniu Pańskim na apostołów zebranych w wieczerniku zstąpił Duch Święty. Zaczęli oni wtedy przemawiać w wielu językach. Wydarzenie to zostało zapowiedziane wcześniej przez Jezusa przed wniebowstąpieniem (por. Dz 1, 8).
Dla Kościoła Zesłanie Ducha Świętego to radosne święto. Oficjalnie kończy ono liturgiczny okres wielkanocny.
W wielu kościołach uroczyście jest celebrowana wigilia Zesłania Ducha Świętego. Często organizuje się wtedy adoracje i koncerty uwielbienia. W niektórych świątyniach odśpiewywany jest wtedy Akatyst do Ducha Świętego.
Zielone Świątki na świecie
Zesłanie Ducha Świętego jako święto chrześcijańskie obchodzone jest nie tylko w Polsce, ale też w innych krajach.
Niemcy
Zielone Świątki obchodzi się również w Niemczech. W kraju naszych sąsiadów święto to nosi nazwę Pfingsten. Warto zaznaczyć, że Zielone Świątki trwają tam dwa dni – obejmują niedzielę oraz poniedziałek (święto Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła), który jest dniem wolnym od pracy. Podobnie to wygląda w Szwajcarii, Danii i Holandii.
Także tutaj na przestrzeni lat wykształciło się wiele zwyczajów i tradycji związanych z tym świętem. Jednym z nich jest tak zwany Pfingstfeuer – ogień symbolizujący języki ognia, które miały ukazać się Marii i apostołom tego szczególnego dnia.
W wielu miejscach odbywają się też procesje z jeźdźcami konnymi, przypominające defilady wojskowe. Często wypuszcza się także symbolizujące pokój białe gołębie.
Jeśli chcielibyście dowiedzieć się więcej o świętach w krajach niemieckojęzycznych i zarazem rozwijać swoje umiejętności w języku niemieckim, zachęcamy do zapoznania się z ofertą kursów naszej szkoły językowej.
Nazwy święta w językach świata
W różnych krajach Zesłanie Ducha Świętego ma oczywiście swoje nazwy.
Poniżej znajdziecie część z nich:
- język angielski – Pentecost
- język niemiecki – Pfingsten
- język francuski – Pentecôte
- język niderlandzki – Pinksteren
- język hiszpański – Pentecostés
- język portugalski – Pentecostes
- język duński – Pinse
- język szwedzki – Pingst
- język norweski – Pinse
Zielone świątki – podsumowanie
A czy Wy spotkaliście się wcześniej z zielonoświątkowymi tradycjami ludowymi? Może niektóre z nich zachowały się w Waszych miejscowościach i są kultywowane do dziś?
Zielone Świątki to święto z niezwykle długą tradycją. Związana ona była przede wszystkim celebracja przyrody oraz nadejścia lata. Dla chrześcijan Zielone Świątki to potoczna nazwa Zesłania Ducha Świętego.