Serbia to młode państwo powstałe w 2006 roku po rozpadzie federacji Serbii i Czarnogóry, potomka potężnej Republiki Jugosławii. Ten bałkański kraj w ciągu ostatnich lat wielokrotnie pojawiał się w wiadomościach ze względu na sporne relacje z niepodległym Kosowem i innymi sąsiadami.
Serbia ma wielu sąsiadów: Węgry, Rumunię, Macedonię Północną, Albanię, Czarnogórę, Chorwację i Bośnię i Hercegowinę. Jej powierzchnia wynosi 77 474 km². Lokalne władze podają wartość nieco wyższą – 88 361 km², uwzględniając sporne terytorium Kosowa. Kraj nie ma dostępu do morza.
Spis treści:
Stolica Serbii
Stolicą Serbii jest dawna osada celtycka (a później rzymska) znana kiedyś pod nazwą Singidunum, a od IX wieku widniejące na mapach jako Belgrad. To jedno z najstarszych miast Europy, zamieszkałe już w epoce kamienia, 7000 lat temu.
Do najważniejszych zabytków stolicy Serbii należą twierdza Kalemegdan, której początki sięgają III w. p.n.e., a także XIX-wieczne budowle: Teatr Narodowy, Stary Pałac czy konak księcia Miłosza. Liczne wojny i zawirowania historyczne nie oszczędziły Belgradu, doprowadzając do zniszczenia znacznej części architektury starego miasta.
Flaga Serbii
Serbski symbol narodowy nawiązuje kolorami do flagi wszechsłowiańskiej, która symbolizuje wspólny rodowód Słowian. Jest to prostokąt podzielony na poziome pasy o barwie czerwonej, niebieskiej i białej. Z jego lewej strony znajduje się godło kraju z dwugłowym orłem.
Hymn Serbii
Obowiązujący hymn Serbii pt. Боже правде (Bože pravde, Sprawiedliwy Boże) został przyjęty w 2006 roku. Pieśń powstała znacznie wcześniej, w XIX wieku. Jej słowa napisał Jovan Đorđević, a muzykę skomponował Davorin Jenki. Dawniej jej treść nawiązywała do osoby króla; później uległa niewielkiej modyfikacji. Usunięto z niej wszystkie fragmenty dotyczące serbskiej monarchii.
Waluta Serbii
Dinar, waluta Serbii, obowiązuje od 2003 roku. Jego nazwa pochodzi od srebrnej monety zwanej denarius, używanej w starożytnym Rzymie. Oficjalnie 1 dinar dzieli się na 100 para, jednak ze względu na znikomą wartość ta jednostka nie występuje już w użyciu.
Prezydent Serbii
Konstytucja kraju z 2006 roku określa ustrój Serbii jako demokrację parlamentarną. Na jej czele stoi prezydent, który ma szerokie uprawnienia. Może on kontrolować wojsko, odrzucać kandydatów na premiera i mianować administratorów Wojwodiny i Kosowa. Ponadto zachowuje on również prawo weta, łaski oraz nadawania orderów i odznaczeń. Głowa państwa jest wybierana w drodze powszechnego głosowania. Kadencja trwa 5 lat; istnieje możliwość jednokrotnej reelekcji.
Obecnym prezydentem Serbii jest Aleksandar Vučić, przewodniczący konserwatywnej Serbskiej Partii Postępowej. Wcześniej pełnił on funkcję premiera kraju, a obecne stanowisko zajmuje od 2017 roku. Zarówno na pierwszą, jak i drugą kadencję został wybrany już w pierwszej turze.
Język w Serbii
Zdecydowana większość mieszkańców kraju na co dzień posługuje się językiem serbskim. Regionalnie usłyszeć można również węgierski, rumuński, słowacki, rusiński i chorwacki. Mają one swoją reprezentację w lokalnej administracji. Oprócz nich na terytorium Serbii występuje 10 innych języków mniejszościowych.
Serbski jest językiem ojczystym dla ponad 7 milionów ludzi zamieszkujących m.in. Serbię, Bośnię i Hercegowinę, Czarnogórę i Austrię (za: worlddata.info). Razem z bośniackim, czarnogórskim, słoweńskim, bułgarskim czy macedońskim należy do języków południowosłowiańskich. Lingwiści (a także politycy) spierają się o jego odrębność od języka chorwackiego. Zdaniem niektórych uczonych oba stanowią dialekty tego samego języka serbsko-chorwackiego, które różnią się m.in. alfabetem (Chorwaci piszą łacinką, a Serbowie posługują się cyrylicą).
Religia Serbii
Serbia to kraj tradycyjnie chrześcijański już od IX wieku, gdy na jej terenie działali bizantyjscy misjonarze Cyryl i Metody. Dominującym wyznaniem jest prawosławie (84,6% mieszkańców). Jurysdykcję na terenie kraju sprawuje Serbski Kościół Prawosławny, pod zwierzchnictwem patriarchy Porfiriusza. Pozostałe grupy religijne to: katolicy (5%), muzułmanie (3,1%) i protestanci (1%; za: culturalatlas.sbs.com.au).
Serbia – Unia Europejska
Serbia nie jest członkiem Unii Europejskiej. W 2012 roku, po 3 latach starań, uzyskała status kraju ubiegającego się o przyjęcie do wspólnoty. Istnieje kilka przesłanek uniemożliwiających pozytywne zakończenie procesu. Do najważniejszych należą sprawa niepodległości Kosowa, brak rozliczenia przed trybunałem w Hadze zbrodniarzy wojennych z czasów wojny w byłej Jugosławii oraz korupcja na dużą skalę.
Serbia – NATO
Serbia nie należy do Organizacji Traktatu Północnoamerykańskiego i nic nie wskazuje na to, aby w najbliższym czasie ta sytuacja miała ulec zmianie. Kraj pozostaje jednak we współpracy z sojuszem – w 2006 roku przystąpił do Partnerstwa dla Pokoju, współpracującego na rzecz ładu, bezpieczeństwa i stabilizacji na naszym kontynencie.
Istotnym punktem spornym w relacjach NATO-Serbia jest Kosowo, do którego siły organizacji wkroczyły zbrojnie w 1999 roku, aby zakończyć etniczne represje mające miejsce na jego terytorium. W 2008 roku nowy kraj ogłosił swoją niepodległość. Do tej pory nie została ona jednak uznana przez rząd w Belgradzie.
Co warto zobaczyć w Serbii?
Choć pod względem turystycznym Serbia jest znacznie mniej znana niż sąsiednie kraje bałkańskie – Chorwacja, Rumunia czy Bułgaria, nie oznacza to, że powinno się ją pomijać podczas snucia planów wakacyjnych. Wręcz przeciwnie! Choć kraj nie może pochwalić się dostępem do morza, na jego terenie znajduje się wiele ciekawych miejsc, m.in.: miasto Nowy Sad, przełom Dunaju Żelazna Brama, park narodowy Tara czy kanion rzeki Uvac. Na jego korzyść przemawiają również gościnność mieszkańców i wciąż stosunkowo niskie ceny.
Nowy Sad
Nowy Sad nad Dunajem to miejsce niezwykłe. Historia dała tu wielki popis swoich możliwości i w mieście krzyżowały się wpływy serbskie, węgierskie, rusińskie i tureckie. Nad starówką góruje twierdza Petrovaradin, która jest kilka wieków starsza niż sama aglomeracja. Warto również zwiedzić Plac Wolności, Pałac Biskupi czy wnętrze katedry św. Jerzego.
Żelazna Brama
Żelazna Brama to nazwa przełomu Dunaju na granicy Serbii z Rumunią. W tym niezwykle malowniczym miejscu woda przeciska się pomiędzy Karpatami i Górami Wschodnioserbskimi. Jej okolica obfituje w atrakcje. Można zobaczyć m.in. zamek Golubac (podczas jego obrony zginął słynny Zawisza Czarny z Garbowa), a także stanowisko archeologiczne Lepenski Vir.
Park Narodowy Tara
Park Narodowy Tara stał się popularny przede wszystkim dzięki zdjęciom wyjątkowo fotogenicznego tarasu widokowego Banjska Stena, licznie publikowanych w mediach społecznościowych. Zielone wzgórza i lazurowa barwa Driny i jeziora Perućac przyciągają turystów. Urok regionu można podziwiać z wielu punktów; najpiękniejsze z nich to: Osluša, Crnjeskovo i Bilješka stena.
Kanion rzeki Uvac
Krystalicznie czysta woda wijąca się wśród stromych biało-zielonych wzgórz skradła serce niejednemu podróżnikowi. Niektórzy twierdzą nawet, że do Serbii warto jechać przede wszystkim po to, żeby zobaczyć kanion rzeki Uvac. Miejsce to zachwyci szczególnie miłośników pieszych wędrówek. Kilka godzin wysiłku, którego wymaga dojście do jednego z punktów widokowych (my polecamy zwłaszcza ten znajdujący się na wzgórzu Molitva), zostanie nagrodzone możliwością podziwiania spektakularnych widoków.
Umiejętność płynnego mówienia w wielu językach jest niezwykle cenna w branży turystycznej. Jeśli poszukujesz kandydatów do pracy, którzy mogliby się wykazać w ten sposób, z pewnością zainteresujesz się naszym narzędziem do audytu językowego – Focus Audit Tool. Oprogramowanie to w krótkim czasie pozwala sprawdzić poziom w wielu językach, m.in. serbskim, słowackim, węgierskim czy polskim.
Wjazd do Serbii
Ponieważ Serbia nie należy do Unii Europejskiej, wjazd do niej jest możliwy jedynie po przejściu kontroli granicznej. W tym celu należy przedstawić urzędnikom paszport lub dowód osobisty ważny przez co najmniej 90 dni. Podczas krótkich pobytów nie ma wymogu wizowego. Istnieje obowiązek meldunkowy, który dokonuje administracja hotelu. W przypadku noclegu u osoby prywatnej należy dopilnować tej formalności. Kierowcy nie muszą wyrabiać zielonej karty, polskie ubezpieczenie OC działa również na terytorium Serbii.
Jak widzisz, podróż do tego kraju wcale nie jest trudna, nie zastanawiaj się więc i przekonaj się o jego uroku już w najbliższe wakacje!