Rumunia nie należy do najczęściej wybieranych kierunków wakacyjnych podróży, a szkoda – ten kraj ma do zaoferowania mnóstwo atrakcji, od niezwykłych górskich widoków po słynne na całym świecie zamki. Nauka rumuńskiego może być pierwszym krokiem do poznania Rumunii i jej kultury.
Kursy języka rumuńskiego cieszą się coraz większą popularnością, ponieważ w ostatnich latach pojawia się coraz więcej ofert pracy skierowanych do osób, które potrafią się nim posługiwać. Jeśli chciałbyś dowiedzieć się o nim czegoś więcej, to zapraszamy do lektury dzisiejszego artykułu.
Język rumuński – co warto o nim wiedzieć?
Rumuński jest językiem z bałkańskiej gałęzi języków romańskich. Szacuje się, że posługuje się nim około 24 miliony osób, które zamieszkują przede wszystkim Rumunię i Mołdawię, graniczące z nimi regiony Bułgarii, Serbii i Ukrainy, ale i wiele innych krajów w wyniku emigracji rumuńskojęzycznej ludności, między innymi Hiszpanię, Węgry, Włochy, Stany Zjednoczone, Kanadę i Australię. Rumuński jest językiem urzędowym w Rumunii, Mołdawii i w Wojwodinie (autonomicznej prowincji Serbii) i ma status jednego z języków urzędowych w Unii Europejskiej.
Jak nauczyć się języka rumuńskiego?
Pewnie zastanawiałeś się, ile czasu potrzeba, by nauczyć się rumuńskiego. Niestety, nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Według niektórych źródeł osoba anglojęzyczna będzie potrzebowała około 580 godzin, czyli 23 tygodni nauki, by osiągnąć biegłość, ale bardzo wiele zależy od innych czynników: systematyczności, własnych predyspozycji i tego, czy uczymy się z pomocą nauczyciela, czy próbujemy zmierzyć się z zawiłościami języka rumuńskiego samodzielnie. Opanowanie go będzie również o wiele łatwiejsze, jeśli już wcześniej uczyłeś się któregoś z języków romańskich, na przykład francuskiego lub włoskiego, albo jednego z języków należących do ligi bałkańskiej, na przykład albańskiego bądź bułgarskiego.
Język rumuński dla początkujących
Nauka każdego języka zwykle zaczyna się od tych samych zagadnień. Są to podstawowe słownictwo i zwroty, najważniejsze reguły i czasy gramatyczne, a także alfabet. Poniżej omawiamy zagadnienia, z którymi musi zmierzyć się każdy uczeń rozpoczynający swoją przygodę z rumuńskim.
Gramatyka
Rumuńska gramatyka jest dość skomplikowana, ale przy systematycznej nauce każdemu uda się ją opanować. Rumuński znacząco odbiega od innych języków romańskich, wykazując sporo podobieństw do języków bałkańskich, takich jak bułgarski, macedoński i albański. Przede wszystkim występują w nim rodzajniki określone enklityczne, czyli dołączane na końcu rzeczownika. Rzeczownik może występować w trzech rodzajach (męskim, żeńskim i nijakim), co zwykle można rozpoznać po ostatniej literze formy bezokolicznika. Oprócz tego kursanci będą musieli zmierzyć się z odmianą przez pięć przypadków: mianownik, dopełniacz, celownik, biernik i wołacz.
Czasowniki odmieniają się przez liczby, czasy, tryby i strony, i są podzielone na cztery grupy koniugacyjne, jednak w obrębie tych grup występuje kilka wzorów odmiany. Szyk zdania w języku rumuńskim to SVO, czyli kolejność podmiot – orzeczenie – dopełnienie.
Ile liter ma alfabet rumuński?
Alfabet rumuński oparty jest na alfabecie łacińskim. Występują w nim jednak dodatkowe litery, których przed kolejnymi reformami było aż dwanaście! Obecnie w alfabecie rumuńskim znajduje się pięć znaków, które polscy kursanci będą musieli przyswoić: ă, â, î, ș oraz ț. Czytając teksty po rumuńsku, rzadko napotkamy litery k, q, w i y, których używa się głównie do zapisywania słów obcego pochodzenia. Warto również wiedzieć, że do roku 1860 obowiązującym systemem pisma była cyrylica rumuńska, która nadal obowiązuje w nieuznawanym na arenie międzynarodowej Naddniestrzu.
Wymowa
Mogłoby się wydawać, że specjalne litery znajdujące się w rumuńskim alfabecie będą stanowić przeszkodę dla obcokrajowca próbującego opanować fonetykę. Na szczęście tak nie jest! Rumuński to piękny i bardzo melodyjny język, co zawdzięcza dużej liczbie samogłosek obecnych w wielu słowach. Co ciekawe, w rumuńskim możliwe jest nawet stworzenie poprawnego zdania bez ani jednej spółgłoski: Oaia aia e a ei („Ta owca jest jej”). Największą trudnością dla Polaków będzie opanowanie prawidłowej wymowy samogłoski ă, która nie występuje w naszej fonetyce.
Słownictwo
To właśnie od opanowania podstawowego słownictwa najlepiej jest zacząć naukę języka obcego. Poniżej zebraliśmy kilka najbardziej przydatnych w życiu codziennym słówek i zwrotów:
da – tak
nu – nie
salut – cześć (na powitanie)
pe curând – cześć (na pożegnanie)
bună dimineața – dzień dobry (do południa)
bună ziua – dzień dobry (po południu)
bună seara – dobry wieczór
la revedere – do widzenia
noapte bună – dobranoc
mulțumesc – dziękuję
n-aveți pentru ce/cu plăcere – nie ma za co
vă rog – proszę
poftă bună – smacznego
pardon/scuzați/scuză-mă – przepraszam
Mă numesc… – Nazywam się…
Cum te numești? – Jak się nazywasz?
Cât e ceasul? – Która jest godzina?
Jeśli wybierasz się do jednego z krajów rumuńskojęzycznych i chciałbyś spróbować swoich sił w porozumiewaniu się z jego mieszkańcami w ich ojczystej mowie, to koniecznie zapoznaj się z przygotowanym przez nas słownikiem polsko-rumuńskim, w którym znajdziesz wszystkie niezbędne zwroty.
Nauka rumuńskiego online
Wiesz już, czego spodziewać się podczas lekcji rumuńskiego. A jak pomóc sobie osiągnąć biegłość językową szybciej? Można skorzystać z jednej ze sprawdzonych metod samodzielnej nauki w domu.
Aplikacje do nauki rumuńskiego
Aplikacje językowe w ostatnich latach zyskały ogromną popularność, ponieważ dzięki nim można szybko i przyjemnie poznać i przećwiczyć nowe słówka i wyrażenia. Osobom zainteresowanym rumuńskim polecane są szczególnie Mondly, LinGo Play oraz Duolingo. Warto jednak pamiętać o tym, że aplikacje pozwolą nam produktywnie spędzić czas w komunikacji miejskiej czy w poczekalni u lekarza, ale nie wystarczą, by nauczyć się języka od podstaw i osiągnąć biegłość.
Kontakt z rumuńską kulturą i sztuką
Immersja językowa to najlepszy sposób na poznanie języka, ale niewielu z nas może pozwolić sobie na długi pobyt w Rumunii czy Mołdawii. Możemy jednak przemycić nieco języka i przy okazji zapoznać się ze współczesną kulturą tych krajów, jeśli oglądane na co dzień filmy i seriale zastąpimy tymi produkcji rumuńskiej.
Z pomocą przychodzi platforma Netflix, która w swojej ofercie posiada wiele rumuńskich pozycji dostępnych z napisami. Miłośnicy filmów pełnometrażowych mogą obejrzeć między innymi Tajemnicę szczęścia, Nawet góry poruszę, Kapsle czy Ciche wesele.
Świetnym sposobem na poznawanie przydatnych zwrotów i równoczesne osłuchiwanie się z prawidłową wymową jest słuchanie rumuńskojęzycznych piosenek, które na naszych listach przebojów w naszym kraju pojawiają się dość często. Na pewno większość osób kojarzy niektóre utwory takich wykonawców jak Carla’s Dreams, Delia, Paula Seling czy Coma.
Język rumuński ze Skrivankiem
Mamy nadzieję, że nasz artykuł zachęcił Cię do dalszego zgłębiania wiedzy o języku rumuńskim. Jeśli natomiast chciałbyś podjąć się nauki nowego języka obcego, na przykład fińskiego, czeskiego lub ukraińskiego, to zachęcamy Cię do kontaktu z naszą szkołą językową Skrivanek. Prowadzimy zajęcia stacjonarnie oraz online z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb i celów każdego kursanta.
Jeśli natomiast potrzebujesz tłumaczenia z języka rumuńskiego lub na rumuński, skontaktuj się z naszym biurem tłumaczeń Skrivanek. Oferujemy zarówno tłumaczenia zwykłe, jak i uwierzytelnione, niestraszne nam są również tłumaczenia specjalistyczne dla wielu branż. Nasi tłumacze zadbają, by Twój tekst został przełożony poprawnie i z zachowaniem odpowiedniego stylu i kontekstu kulturowego.
Wszystkich pracodawców i rekruterów, którzy chcieliby sprawdzić znajomość języka rumuńskiego u pracowników, kandydatów na stanowiska czy studentów, zachęcamy do zapoznania się z naszym narzędziem Focus Audit Tool. Audyt odbywa się w pełni zdalnie, co oznacza, że można wykonać go o dowolnym czasie i w dowolnym miejscu. Zapraszamy!